4 Mistrzyni Świata kobiet w szachach Jelizawieta Iwanowna Bykowa (lub Elisabeth Bykova , ros . Елизавета Ивановна Бы́кова; 4 listopada 1913 - 8 marca 1989) była sowiecką szachistką i dwukrotną mistrzynią świata w szachach kobiet od 1953 do 1956 i ponownie od 1958 do 1962. tytuły Woman International Master w 1950, International Master w 1953 i Woman Grandmaster w 1976 roku.
Bykova urodziła się w chłopskiej rodzinie. Kiedy miała dwanaście lat, jej rodzina przeniosła się do Moskwy, gdzie zaczęła grać w szachy z bratem. Jej talent ujawnił się w 1927 roku, kiedy wygrała mistrzostwa swojej szkoły w szachach.
W 1938 r. Zdobyła mistrzostwo kobiet w Moskwie, a po drugiej wojnie światowej była trzykrotną zwyciężczynią radzieckich mistrzostw kobiet w szachach (1946, 1947 i 1950).
Po wygranej w 1952 roku w Turnieju Kandydatek Kobiet w Moskwie, w 1953 roku pokonała w Leningradzie panującą mistrzynię Ludmiłę Rudenko , z siedmioma zwycięstwami, pięcioma porażkami i dwoma remisami. Straciła tytuł na rzecz Olgi Rubcowej w 1956 roku, ale odzyskała go dwa lata później, stając się pierwszą kobietą, która to zrobiła.
W 1960 roku z powodzeniem obroniła tytuł wygrywając z Kirą Zworykiną (+ 6-2 = 5), ale w 1962 roku przegrała go z 21-letnią Nona Gaprindashvili (+0 -7 = 4).
Pracowała jako inżynier w dużej moskiewskiej drukarni, była też autorką i felietonistką o szachach w ZSRR. Bykowa, pasjonatka kobiecych szachów, napisała także trzy książki o Verze Menchik , radzieckich szachistkach i mistrzostwach świata kobiet. Promowała także szachy poprzez wykłady i organizację turniejów.
