Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy ILO
Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych ICFTU

Obchody Światowego Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy mają długą tradycję. Od 1996 roku dzień ten był obchodzony przez wiele instytucji zrzeszonych w Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych (ICFTU) z siedzibą w Brukseli jako Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych.
Także Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO) od trzech lat aktywnie włączyła się w nagłaśnianie znaczenia tego dnia, proklamując 28 kwietnia Światowym Dniem Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy. ILO koncentruje się na promocji kultury bezpieczeństwa pracy na całym świecie oraz odwołuje się do tradycyjnego partnerstwa trzech stron i dialogu społecznego. 

Każdego roku notowanych jest prawie 270 milionów wypadków przy pracy, w tym 1,2 mln to wypadki śmiertelne. Aby zwrócić uwagę na ten problem, w wielu krajach, w kwietniu, odbywają się uroczystości ogólnopaństwowe organizowane przez instytucje rządowe oraz uroczystości lokalne inicjowane przez zrzeszenia pracodawców i związki 
zawodowe. Organizowane są konferencje, sympozja naukowe i dyskusje dotyczące najnowszych rozwiązań technicznych, organizacyjnych i prawnych chroniących ludzi w procesie pracy. Odbywają się także msze za zmarłych pracowników oraz kameralne spotkania środowisk pracowniczych, podczas których są omawiane problemy bezpieczeństwa pracy. W 2004 r. obchody dnia 28 kwietnia były organizowane w ponad 100 krajach, w tym także w 
Polsce. W 2005 roku na całym świecie będą one kontynuowane.
 
W imieniu Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych, Guy Ryder, jej sekretarz generalny, wezwał organizacje związkowe na całym świecie do zorganizowania w dniu 28 kwietnia 2005 r. uroczystości związanych z X Światowym Dniem Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych. Ich główny temat to Prewencja – odpowiedzialność pracodawcy, podtematem obchodów zaś jest „Bezpieczna i zdrowa praca dla wszystkich”. Sekretarz generalny ICFTU proponuje, aby na początku każdej uroczystości uczcić pamięć pracowników zmarłych, chorych i rannych w wypadkach, a kończyć ją przesłaniem nadziei dla życia i żyjących. Zwraca się też do związków zawodowych, aby organizowane uroczystości odbywały się równocześnie we wszystkich
krajach i regionach.
 
Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie internetowej Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych www.icftu.org oraz www.global-unions.org.

Celem działań Międzynarodowej Organizacji Pracy związanych z obchodami tego dnia w 2005 r. jest zwrócenie uwagi społeczeństw na promowanie i kreowanie kultury bezpieczeństwa pracy oraz na potrzebę zmniejszania liczby wypadków przy pracy. W bieżącym roku głównym tematem obchodów organizowanych przez ILO będzie Kultura bezpieczeństwa pracy. Temat ten stanowi kontynuację tematyki obchodów organizowanych w 2004 roku, przy czym w bieżącym roku ma być zwrócona szczególna uwaga na profilaktykę. Dwa dodatkowe tematy to: „Bezpieczeństwo pracy w budownictwie” oraz „Potrzeby młodocianych i starszych pracowników związane z bezpieczeństwem i ochroną zdrowia w pracy”.

Zapewnienie odpowiedniego poziomu kultury bezpieczeństwa pracy wiąże się z prawem pracownika do bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy, które powinno być
respektowane na wszystkich stanowiskach pracy. Instytucje rządowe, pracodawcy i pracownicy powinni aktywnie włączać się w tworzenie przepisów prawnych, zakresów odpowiedzialności i obowiązków w tym zakresie oraz uznawać profilaktykę za zadanie najważniejsze. Tworzenie i utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa pracy wymaga stosowania wszelkich możliwych środków w celu kształtowania świadomości społeczeństwa, upowszechniania wiedzy o zagrożeniach w pracy, ocenie ryzyka zawodowego oraz zasadach i formach profilaktyki.

Bezpieczeństwo pracy w budownictwie wybrano jako temat tegorocznych obchodów, dlatego że sektor ten zatrudnia znaczną liczbę pracowników, a równocześnie charakteryzuje się dużym odsetkiem wypadków przy pracy, szczególnie – śmiertelnych. W proponowanej tematyce obchodów zwrócono także uwagę na pracowników młodocianych, którzy często ulegają wypadkom, ponieważ nie znają zasad bezpieczeństwa pracy i nie mają doświadczenia w rozpoznawaniu zagrożeń zawodowych. ILO pragnie podczas tych obchodów zwrócić uwagę na szczególną sytuację pracowników starszych wiekiem, którzy chociaż ulegają mniejszej liczbie wypadków przy pracy, to jednak dłużej odzyskują zdrowie po urazach i na skutek chorób zawodowych, niż młodzi pracownicy. Jednak doświadczenie oraz fachowość
czynią ich bardzo przydatnymi i należy zapobiegać dyskryminacji w ich zatrudnianiu.
 
Z okazji obchodów dnia 28 kwietnia zarówno Międzynarodowe Biuro Pracy w Genewie, jak i pracownicy biur terenowych ILO będą współpracować z trójstronnymi partnerami, wspólnie biorąc udział w uroczystościach.

Międzynarodowe Biuro Pracy na swoich stronach internetowych www.ilo/org/public/english/protection/safework/worldday

umieściło informacje o planowanych obchodach dnia 28 kwietnia w poszczególnych krajach oraz udostępniło takie materiały, jak tekst raportu, który zawiera informacje na tematy będące hasłami obchodów, emblemat, plakat, naklejki oraz pocztówki. Na stronach podano także informacje o obchodach tego dnia, które miały miejsce w latach 2001 - 2004, a także adresy internetowe instytucji w poszczególnych krajach, które stanowią źródła informacji o bezpieczeństwie i higienie pracy. Informacje są dostępne w językach angielskim, francuskim i hiszpańskim.

W Polsce, podobnie jak w wielu krajach, dzień 28 kwietnia, uchwałą Sejmu RP z dnia 9 lipca 2003 r. (Mon. Pol. 37, poz. 513), został ustanowiony Dniem Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy.